Planten zijn mooi om te zien en u wordt er ook nog eens gelukkiger van. Maar misschien nog wel belangrijker: planten spelen ook een belangrijke rol in het opruimen van giftige stoffen in onze omgeving. De wereld verstedelijkt en vervuilt in rap tempo. Smog is in steden een groot probleem, evenals bodem- en watervervuiling. Gelukkig zien we ook steeds meer groene wanden, groene daken en zelfs groene steden die ervoor zorgen dat de lucht, bodem en het water gezuiverd worden. De inzet van planten voor het zuiveren van de omgeving wordt ‘fytoremediatie’ genoemd.
Fytoremediatie
Fytoremediatie betekent letterlijk: planten herstellen de balans. Het is een techniek waarbij planten worden ingezet om verontreinigingen in lucht, bodem en water te zuiveren. Planten kunnen vervuilende elementen opnemen en afbreken. Zo neemt een groot aantal planten vluchtige organische stoffen op via de bladeren, de wortels en het bodemleven in de grond om deze vervolgens om te zetten in voedsel voor de plant.
Planten verbeteren het binnenklimaat
Binnenshuis zullen planten hoofdzakelijk de lucht zuiveren. Door middel van fyto-vervluchtiging nemen planten schadelijke, vluchtige organische stoffen op uit de lucht. Op die manier verbeteren planten de luchtkwaliteit in huizen en kantoren. Groene wanden worden door interieurbeplanters steeds vaker aangeboden als de ultieme luchtzuiveraars. In groene wanden kunt u namelijk relatief veel planten huisvesten, waardoor het luchtzuiverende effect wordt bevorderd.
Planten zuiveren grond en water
Planten werken nauw samen met het bodemleven, zoals schimmels en bacteriën. Samen zijn ze niet alleen erg goed in het opruimen van fijnstof, maar ook in het zuiveren van verontreinigde grond en (grond)water. De Wilg (Salicaceae) is bijvoorbeeld in staat om zware metalen als cadmium, nikkel en lood uit de bodem op te nemen. In Amsterdam-Noord experimenteren ze momenteel met het gebruik van planten om de zwaar vervuilde bodem van een oude scheepswerf te saneren. En in de omgeving van Tsjernobyl werden zelfs verschillende soorten planten ingezet om de radioactieve stof cesium-137 te saneren uit de bodem.
Planten zuiveren de buitenlucht
Planten zijn niet alleen effectieve schoonmakers voor het binnenklimaat, maar ze zijn ook in staat om de buitenlucht te zuiveren. De Italiaanse architect Stefano Boeri gebruikt planten in zijn ontwerpen onder andere om de luchtkwaliteit in steden te verbeteren. Hij noemt zijn gebouwen verticale bossen. Eén van zijn projecten in Milaan bevat 20.000 planten en 800 bomen; vergelijkbaar met een stuk bos van 2 hectare, maar dan op 1.500 m2 in het centrum van de stad. Dit verticale bos absorbeert 40 ton CO2 per jaar en neemt 1,5 ton fijnstof op. Onlangs heeft Stefano Boeri een opdracht gekregen om in China een complete stad te bouwen in de vorm van een bos. In 2020 zullen in Liuzhou 30.000 mensen wonen in een groene stad met ruim 1 miljoen planten.
Het gebruik van planten voor fytoremediatie blijkt een zeer effectieve manier te zijn om de balans te herstellen, zowel buiten als binnen. Zullen we in de toekomst overal planten, groene wanden, groene daken en zelfs complete groene steden zien verrijzen? Voor onze gezondheid en die van de aarde is dat in elk geval een prachtig vooruitzicht.